Lịch tiêm vắc xin cho phụ nữ trước và sau khi mang thai.

Vì sao phụ nử chuẩn bị mang lại cần tiêm vắc xin? Và vì sao lại cần thiết khi mang bầu?

Phòng tiêm vắc xin dịch vụ Toàn Cầu -  Chuyên cung cấp tiêm vắc xin dịch vụ tại phòng khám và tư vấn về lịch tiêm chủng mở rộng, các loại vắc xin cần thiết cho trẻ nhỏ và phụ nử chuẩn bị mang thai. 

Vaccines hoạt động bằng cách kích thích hệ miễn dịch để sản sinh kháng thể, tức là tạo kháng thể chủ động, giúp cơ thể có thể chống lại bệnh nhiễm trùng và ngăn không cho cơ thể bị bệnh.

Vaccines không chỉ bảo vệ mẹ mà còn có tác dụng với thai nhi, giúp tránh khỏi những bệnh nghiêm trọng. Mẹ nên biết rằng khi mang thai, mẹ sẽ chia sẻ mọi thứ với bé. Điều đó có nghĩa là khi mẹ chủng ngừa, không chỉ là mẹ đang tự bảo vệ mình mà là đang bảo vệ bé yêu ngay từ trong bụng mẹ và cả vào những tháng đầu sau sinh. Vậy tiêm phòng khi mang thai gồm những vaccines nào và khi nào nên tiêm, mẹ nên tham khảo lịch tiêm phòng cho bà bầu dưới đây nhé.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Trung tâm kiểm soát và dự phòng dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) khuyến nghị: Tiêm phòng vắc xin khi mang thai là 1 trong những biện pháp hữu hiệu nhằm tránh rủi ro cho mẹ và bé trong hành trình 9 tháng thai kỳ.

Những vaccines cần được chích trước khi mang thai:

Phụ nữ trước khi mang thai nên tiêm chủng định kỳ theo khuyến cáo của Ủy ban Cố vấn về Thực hành Tiêm chủng (ACIP) của Trung tâm Kiểm soát và Ngừa Bệnh tật của Mỹ (CDC) các loại vắc xin bệnh sởi, quai bị, sởi Đức và thủy đậu (varicella). Đặc biệt đối với phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, những người dễ bị các bệnh này và dự kiến sẽ mang thai nên chích trước khi mang thai vì những vaccines này bị chống chỉ định trong thời kỳ mang thai.

Sởi, Quai Bị, Sởi Đức (MMR) – bác sĩ  có thể xác định mẹ có miễn nhiễm với những bệnh nhiễm trùng này hay không, bằng cách làm xét nghiệm máu. Nếu mẹ không có miễn dịch, nên chủng ngừa MMR ít nhất một tháng trước khi mang thai. Chích ngừa bệnh sởi, quai bị, hay sởi Đức (rubella) trong giai đoạn sớm mang thai có thể gây sẩy thai. Nhiễm Rubella trong giai đoạn đầu của thai kỳ cũng có thể gây ra những dị tật bẩm sinh nặng, bao gồm điếc và khiếm khuyết liên quan đến mắt, tim, và / hoặc não. Mẹ bị nhiễm trùng trong 6 tháng cuối của thai kỳ sẽ không gây ra những vấn đề này.

Thủy đậu: Nếu mẹ bị bệnh thủy đậu (varicella) trong thai kỳ, đặc biệt là giai đoạn đầu của thai kỳ, làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh. Bệnh thủy đậu bất cứ lúc nào trong thời kỳ mang thai có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng cho người phụ nữ mang thai, như viêm phổi. Nếu mẹ chưa từng chủng ngừa thủy đậu, bác sĩ  có thể xác định xem mẹ có được miễn dịch hay không bằng cách làm xét nghiệm máu. Nếu không miễn nhiễm, mẹ nên chủng ngừa thủy đậu ít nhất một tháng trước khi mang thai.

Vaccine ngừa bệnh papillomavirus (HPV) được khuyến cáo dùng cho những phụ nữ không mang thai từ 9 đến 26 tuổi. Việc chủng ngừa HPV trong thai kỳ không được khuyến cáo, mặc dù các bằng chứng cho thấy rằng an toàn nếu phụ nữ mang thai nhận được chủng vaccine vô tình.

Vaccines được khuyến cáo tiêm phòng khi mang thai:

Cúm (flu) - Phụ nữ mang thai đặc biệt có nguy cơ cao bị biến chứng do cúm, như viêm phổi, suy hô hấp… Với thai nhi, nếu mẹ mắc cúm trong ba tháng mang thai đầu có thể khiến con bị dị tật. Chủng ngừa cúm theo mùa được khuyến cáo cho tất cả phụ nữ đang hoặc sẽ có thai trong mùa cúm. Tiêm vaccin phòng cúm trong thời gian mang thai không có tác dụng gây hại cho thai nhi, và có thể giúp bảo vệ em bé khỏi bị cúm trong 6 tháng đầu sau sinh, trước khi em bé đủ tiêu chuẩn chủng ngừa cúm. Các mùa dịch cúm thay đổi theo thời gian theo từng mùa, nhưng CDC khuyên nên chủng ngừa vào cuối tháng 10, nếu có thể. Tiêm vào thời điểm này giúp bảo vệ mẹ trước khi hoạt động của cúm bắt đầu tăng lên. Cần tránh vaccine phòng ngừa cúm theo đường xịt mũi vì nó được làm từ virut sống.

Uốn ván, bạch hầu, ho gà - Thuốc chủng ngừa uốn ván, bạch hầu, ho gà (Tdap) được khuyến cáo cho phụ nữ mang thai trong mỗi lần mang thai, và nên được tiêm càng sớm càng tốt giữa tuần thứ 27 và tuần 36 khi mang thai, để giúp bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi bệnh ho gà, uốn ván rốn và bạch hầu.

Bệnh ho gà có thể nghiêm trọng với bất cứ ai, nhưng đối với trẻ sơ sinh, nó có thể đe dọa tính mạng. Có tới 20 trẻ sơ sinh tử vong mỗi năm tại Hoa Kỳ do ho gà. Khoảng một nửa trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi bị bệnh ho gà cần điều trị trong bệnh viện. Trẻ bị ho gà càng nhỏ tuổi , sẽ cần được điều trị tại bệnh viện nhiều hơn. Đôi khi khó khăn để nhận biết bé bị ho gà hay không, vì một số bé bị ho gà không ho gì cả, thay vào đó, bệnh làm cho bé ngừng thở và tím tái.

Tiêm phòng khi mang thai để ngừa ho gà, cơ thể mẹ sẽ tạo ra các kháng thể bảo vệ mẹ và truyền một phần cho trẻ sơ sinh trước khi sinh. Những kháng thể này sẽ cung cấp cho bé khả năng chống lại chứng ho gà trong thời gian phải đợi đến lúc bé được 2 tháng mới chích ngừa.

Lịch tiêm phòng cho bà bầu ngừa uốn ván: 

Theo bộ y tế Việt Nam, Với phụ nữ chưa tiêm phòng uốn ván lần nào: tiêm mũi đầu khi phát hiện thai nghén bất kỳ ở tháng nào; tiếp theo tiêm mũi thứ hai sau mũi tiêm đầu ít nhất một tháng và phải cách thời gian dự kiến sinh ít nhất 1 tháng. Với những người đã tiêm đủ 2 mũi, nếu:

Lần tiêm trước trước < 5 năm: tiêm 1 mũi.

Lần tiêm trước trước > 5 năm: tiêm 2 mũi.

Với người đã tiêm ba mũi hoặc bốn mũi, cần tiêm nhắc lại một mũi.

Với phụ nữ mang thai đã tiêm đủ năm mũi phòng uốn ván theo đúng lịch, nếu mũi tiêm cuối cùng cách đã 10 năm trở lên thì nên tiêm thêm một mũi nhắc lại.

Tiêm Phòng Khi Mang Thai 

Chích ngừa sau khi sinh:

Các bác sĩ sản khoa có thể đề nghị mẹ nên tiêm một số vaccin ngay sau khi sinh. Tiêm phòng sau sinh sẽ giúp bảo vệ bạn khỏi bị bệnh và mẹ sẽ truyền một số kháng thể cho bé thông qua sữa mẹ. Tiêm phòng sau khi mang thai đặc biệt quan trọng nếu mẹ không nhận được một số vaccin trước hoặc trong khi mang thai.

Những vaccsines chỉ khuyến cáo cho những phụ nữ mang thai khi có chỉ định

Tiêm phòng khi mang thai cho các phụ nữ có nguy cơ cao mắc bệnh nhiễm trùng nào đó do đi du lịch hoặc các tình huống khác cần phải xem xét thêm vaccines.

Tiêm phòng vaccine khi đi du lịch: Nếu mẹ có thai và lên kế hoạch đi du lịch nước ngoài, mẹ nên nói chuyện với bác sĩ ít nhất 4 đến 6 tuần trước chuyến đi, để thảo luận về các biện pháp phòng ngừa đặc biệt hoặc vaccines nào mà mẹ có thể cần.

Viêm gan A - Viêm gan A là một virus có thể gây ra bệnh nặng ở phụ nữ có thai và có thể được truyền sang bào thai. Vaccine không mang lại rủi ro nào cho sự phát triển của thai nhi.

Vaccin viêm gan A được khuyến cáo cho phụ nữ mang thai có nguy cơ bị bệnh.

Viêm gan B – Virus gây viêm gan B là một nhiễm trùng nghiêm trọng gây viêm gan. Thông thường vaccine viêm gan B hiện đang được sử dụng thường xuyên trong thời thơ ấu, tuy nhiên vẫn còn nhiều người lớn chưa được chủng ngừa. Vaccine không mang lại rủi ro nào cho sự phát triển của thai nhi. 

Vaccine viêm gan B được khuyến cáo cho phụ nữ có thai có nguy cơ mắc bệnh viêm gan B cao khi mang thai (ví dụ những phụ nữ chưa có kháng thể với virus gây viêm gan B ở cùng với người mắc bệnh viêm gan B) và cho phụ nữ chưa chủng ngừa trước đây bây giờ muốn trước khi mang thai.

Virus bại liệt có thể dẫn đến liệt vĩnh viễn. Bệnh bại liệt đã được loại bỏ khỏi châu Mỹ và hầu hết các nước phát triển khác, nhưng một số nước khác vẫn bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh lan rộng. Phụ nữ mang thai nên tránh đi du lịch, nếu có thể, đến các khu vực có bệnh bại liệt. Tuy nhiên, tiêm vắc xin ngừa bại liệt thường không được khuyến cáo trong thời kỳ mang thai do thiếu thông tin về sự an toàn của thuốc chủng ngừa. Nếu mẹ đến được khu vực có bệnh bại liệt, mẹ nên chủng ngừa bằng vắc xin phòng bại liệt bất hoạt ( Inactivated polio vaccine IPV).

Phế cầu là những vi khuẩn gây ra bệnh viêm phổi hàng đầu và một số bệnh nhiễm trùng khác, gồm viêm tai giữa và viêm màng não. Phụ nữ có nguy cơ cao nhiễm khuẩn phế cầu cần được chủng ngừa phế cầu. Lý tưởng nhất là nên chủng ngừa trước khi mang thai. Tuy nhiên, vaccine phòng phế cầu dường như an toàn khi dùng trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba (không có đủ thông tin về sự an toàn của thuốc chủng trong tam cá nguyệt thứ nhất).

Sốt vàng - Sốt vàng là một bệnh do virut truyền qua muỗi. Bệnh có liên quan đến tổn thương gan và thận và xuất huyết, và thường dẫn đến tử vong. Bệnh xảy ra ở các vùng nhiệt đới Nam Mỹ và hoang mạc Sahara Châu Phi; Những khu vực này nên tránh trong thai kỳ, nếu có thể. Nếu không thể tránh được việc đi lại và nguy cơ sốt vàng da cao thì có thể xem xét chủng ngừa với vaccine sống. Mẹ nên tham khảo ý kiến chuyên gia về bệnh truyền nhiễm nếu tiêm vaccine phòng sốt vàng.

Các loại chủng ngừa khác: Các loại vaccines chống lại một số bệnh nhiễm trùng khác như bệnh tả, viêm màng não cầu khuẩn, bệnh dại, viêm não Nhật Bản, thương hàn và viêm màng não do Haemophilus influenzae B. Mẹ nên hỏi bác sĩ có thể xác định nguy cơ phơi nhiễm với những bệnh này và cân nhắc việc chỉ định để chích ngừa trong thai kỳ.